Según varios autores, posturas y pensamientos definir la palabra libertad puede tener múltiples miradas, definiciones, el término es abierto y digno de debate.

...

Nij tasojkamatilia ten na neckauke maj ni tapowi tech nin ilwit tatanilis, wan kachi ti tajtoti ten nawatajtol ten siwat, ten niknechikowa in yolpakilis ten masehualme.

Yexka kipia se weyi miak weyixolalme ten axto kipiaya ni tonemilil axkan tik panowa miak tal namikilis ten kelmamiki tech nin taltikpak, ten ti mo nechiwa iwan, axkan kuali taijtik ten se tajkuilol kemej nijin, in suame masewal mo wanti se melan ten yetok ixtopal, keme se melan lakajkayawalis te in kichiwa kemej tech tataman tech in to taltikpak.

Kemej tech no te in weyoi taltikpak, masewal nesi se weyi tachajkuilol se weyi tekit, kemej nin katiejua yolchikawalis tataman te in tekit wan ten kichiwa ten takame wan ten suame. In suame ten kin kawilia in tekit te in kalijtik wan in tachalis wan in moskaltilis ten in xalkawan, kemej in takat, yejua semi i tekiu kin tekipanos in chankawan, ten kichuwa in tekit ki toka in cafen capolin wan taol.

Ten axto katka mo nexti nijin ten axto kichiwa, keme tech in siwatl kipia ke kitakamatiske in takau, ¿kemej ke yej? ¿she ti tatamamej? ¡ni molia ke amo! Nochi ti ome yolke tech se taltikpak, nochin ti yolijniwan ti tanemilia, wan tik machilia nochin ten oksekin ki machilia, kema nochi no altepetl kipia ke kitaske wan ki papataske ten in tataman.

Tech nochin, in suame masewalme, kuelita chanchiwaske ten se nemilis tataman, tech in suame tech nin weyi xolal, ten semi kualkuan xiwit yowe wan talnamiktiowe keman kichiwaske, se weyi miak chijchiwalis te in semi nin tanemilil te in kichiwa.

Kalijtik chiwalis, kemej nin ki chiwa, nochin kin kawilia maj kin talikan in taxkal, wan in takual, wan semi no maj ki itakan ni okichpil ikniwan wan y suapil ikniwan, te in kachi chikitzitzin.

Axkan tech nin tonal sayo ni tajtani maj nikpia ijkon nin tamachtil, wan in tekit, maj nik machili wan ni tanemili te in tataman kemej oksekin, keme amo semi nikchiwas ni masewal, amo semi maj niktempowa, amo maj semi maj nexsenkawakan, wan maj wel ni nemi no selti.

Miak tasojkamatik.